Dlaczego tak trudno jest leczyć osoby starsze?
Poznaj trudności w leczeniu seniorów
Jak stan zdrowia seniorów wpływa na życie osób starszych?
Można by powiedzieć, że starość ma wiele twarzy. Ale bez wątpienia wszyscy jesteśmy pewni jednego, że bardzo dostrzegalnym aspektem starości jest stan zdrowia. Dla samych seniorów, stan ich zdrowia jest najważniejszym wymienianym aspektem, który znacząco wpływa na jakość ich życia.
Zdrowie to złożona kwestia. Z jednej strony są statystyki, choroby, ilość zajmowanych miejsc w placówkach medycznych, czy wykupionych leków. Z drugiej zaś strony, samoocena stanu zdrowia bezpośrednio zainteresowanych, czyli seniorów. I tu zaskoczeniem może być fakt, że wielu seniorów ocenia swój stan zdrowia jako dobry!
Jednak, jak widać w statystykach, znaczną część wydatków na opiekę zdrowotną stanowią wydatki ponoszone na rzecz osób w wieku 60 lat i więcej. Zaburzenia pamięci, zaburzenia mowy i kłopoty z poruszaniem się, wahania nastroju, pogorszenie się słuchu i wzroku, dolegliwości układu krążenia, to najczęstsze problemy zdrowotne u seniorów. Te wszystkie niedomagania obserwujemy u naszych podopiecznych i staramy się ich wspierać w procesach leczenia, czy w wykupywaniu potrzebnych leków.
Problem zdrowia i leczenia starszych osób dotyka nie tylko samych zainteresowanych, ale związanych z nimi bliskich, jak i cały system opieki zdrowotnej.
Skąd wynikają trudności w leczeniu seniorów?
W naszej Fundacji często spotykamy starsze osoby, które nie mają postawionych diagnoz, a co za tym idzie, także wdrożonego leczenia, pomimo widocznych u nich poważnych problemów zdrowotnych. Powodem takiej sytuacji jest ich izolacja społeczna, brak wsparcia ze strony bliskich, czy też po prostu wykluczenie społeczne.
Nie są w stanie dotrzeć samodzielnie do placówek zdrowia, a później również do aptek, właśnie ze względu na swój stan zdrowia, który im na to nie pozwala lub na brak kompetencji społecznych (nie wiedzą gdzie szukać odpowiedniego leczenia). Nie mają wokół siebie nikogo, kto byłby dla nich wsparciem w trudnych sytuacjach. Nie wiedzą do kogo mogliby się zwrócić o pomoc systemową. Brakuje im podstawowej wiedzy w tym zakresie, a często też zdarza się, że po prostu krępują się prosić o pomoc. Powodem jest również niechęć do weryfikacji swojego stanu zdrowia. W myśl zasady “mniej wiesz, lepiej śpisz” starsze osoby unikają niektórych specjalistów jak ognia. To bardzo poważny problem społeczny.
Dużym problemem w leczeniu starszych osób są też bariery komunikacyjne. Seniorom brakuje kompetencji do zrozumienia zawiłych instrukcji lekarskich. Również problemy z pamięcią mają tu duże znaczenie, często zauważamy, że starsza osoba już zaraz po wyjściu od lekarza zapomina zaleceń, które otrzymała. Technologiczne rozwiązania też nie sprzyjają. Korzystanie z e-recepty, umiejętność płacenia kartą, czy wybrania pieniędzy z bankomatu to bardzo duże problemy, które zauważamy u starszych osób. Nie mówiąc o bardziej skomplikowanych rozwiązaniach jak rejestracja online czy aplikacje w telefonie mające wspierać seniorów chociażby w braniu leków.
Dlaczego seniorzy nie biorą przepisanych leków?
Innym zauważalnym przez nas problemem jest branie leków, a raczej ich nie branie. Starsze osoby często nie biorą przepisanych im leków! Tu powody są dwa podstawowe. Pierwszy, to problemy z pamięcią i nieumiejętność samodzielnego kontrolowania pór i ilości przyjmowanych lekarstw. Często też wynika to z olbrzymiej wręcz ilości leków, które mają przepisane i nie „starcza im dnia” – jak mówią – na wzięcie wszystkiego. Drugi problem jest bardziej prozaiczny, są nim ograniczenia finansowe. Seniorów zwyczajnie nie stać na leczenie, na zakup leków, nie mówiąc o płatnych konsultacjach lekarskich. Koszty leczenia są dla nich za wysokie w stosunku do ich zasobów.
Jak pomóc seniorom?
Można by powiedzieć, że trudności mnożą się na każdym kroku. Co jednak nie oznacza, że problemy te są nie do rozwiązania.
Bardzo ważne dla seniorów jest wsparcie ze strony otoczenia. Rola opiekunów i rodzin jest nie do przecenienia. To pierwsza kwestia w przeciwdziałaniu w trudnościach związanych z leczeniem seniorów.
Choć oczywiście nie jedyna. Idealnym rozwiązaniem byłby skuteczny program wsparcia społecznego, związany z programami edukacyjnymi w zakresie leczenia i komunikacji z zespołem medycznym, zarówno dla seniorów, opiekunów oraz służby zdrowia.
Z naszej fundacyjnej perspektywy widać wyraźnie, że problemy w leczeniu seniorów nie dotykają wyłącznie ich samych ale całe ich otoczenie. Rodziny, opiekunów, sąsiadów, służbę zdrowia i całe społeczeństwo. Ponieważ koszty tych problemów i braku ich rozwiązań płacimy wszyscy.
Dlatego tym bardziej ważne jest właściwe zidentyfikowanie problemów senioralnego leczenia i znalezienie odpowiednich rozwiązań. Mamy nadzieję, że dążenie do poprawy jakości opieki medycznej dla starszych osób jest wciąż jednym z ważniejszych aspektów programów społecznych.
Gdzie szukać pomocy?
Nasza Fundacja przywraca godność życia osobom starszym i niepełnosprawnym. U podstaw założenia Fundacji Dignum leży pragnienie, aby osoby starsze i niepełnosprawne mogły jak najdłużej cieszyć się samodzielnością i niezależnością we własnym domu. Fundacja codziennie walczy o stworzenie im godnych warunków, pozwalających im spędzić życie w cieple domowego ogniska, w miejscu pełnym duszy i wspomnień.
W Fundacji Dignum wierzymy, że godność należy się każdemu, niezależnie od wieku i stanu posiadania. Zdrowie i dostęp do leczenia jest jednym z ważniejszych aspektów godnego życia. Dlatego między innymi w tym zakresie pomagamy starszym osobom, wykupujemy im leki i zawozimy do lekarza, a czasem opłacamy również koszty prywatnych porad lekarskich. Wierzymy, że zdrowy senior to lepszy świat wokół nas.
Autorka: Dagmara Szymczak – Prezeska Fundacji Dignum
Artykuł powstał we współpracy Fundacji z portalem Leki.pl i można go również przeczytać tutaj
Strona Leki.pl to profesjonalne porady zdrowotne również dla seniorów i ich rodzin.